Trociczka, czyli po prostu kadzidełko, to stały element wystroju buddyjskiej świątyni i nieodłączny rekwizyt w rękach wiernych. Wraz z kwiatami i świecami zdobiącymi ołtarze, trociczki, usytuowane zwykle przed posągiem Buddy, współtworzą niepowtarzalny, tajemniczy klimat świątynnych wnętrz.

Tajlandia | Charakterystyczny układ dłoni Buddy oznaczający
Tajlandia | Charakterystyczny układ dłoni Buddy oznaczający "wezwanie ziemi na świadka" -
tzw. Bhumisparsa Mudra (by Grzegorz Łaski )

Buddyjskie rzeźby

W głębi świątyni, wśród wonnych oparów, jawi się zwykle monumentalny posąg Oświeconego. Potężny prąd religijny, jakim jest buddyzm, zapoczątkowany około pięciu wieków przed naszą erą, odnalazł swe główne artystyczne spełnienie właśnie w rzeźbie. Oczywiście nadrzędnym tematem każdej z tych realizacji jest sam Oświecony.

Mudry

Tajowie przedstawiają Buddę zazwyczaj w czterech powtarzających się postawach: siedzącej ze skrzyżowanymi nogami, stojącej, leżącej oraz w ruchu.

Stany ducha wielkiego mistrza, tak istotne dla jego wyznawców, wyrażane są w rzeźbie poprzez szczególne potraktowanie dłoni i rąk posągu, czyli przez uwydatnienie ich gestykulacji.

Znawcy sztuki tajskiej wyróżniają aż czterdzieści siedem typów tych gestów (tzw. mudra). Każdy z nich posiada oczywiście własne, określone znaczenie, np. smutek, troskę, radość, oczekiwanie śmierci, medytację.

Uśmiech Buddy. Styl Sukhothai

Najdoskonalszy w oddawaniu wizerunków Buddy był styl Sukhothai, panujący w XIII-XIV w. Określenie to stosuję się również w stosunku do całego stylu rzeźby odlewanej w brązie.

Co takiego kryje w sobie to tworzywo, że niemal całkowicie wyparło ono kamień? Przede wszystkim brąz pozwalał na bardziej szczegółowy modelunek draperii szat, pukli włosów, a przede wszystkim - rysów twarzy, które tak uważnie śledzą wierni. To on umożliwił pojawienie się na twarzy Buddy lekkiego uśmiechu, dzięki któremu, wielki święty stał się bliższy ludziom.

Tajlandia | Nawet na twarzy Wielkiego Oświeconego gości czasem uśmiech
Tajlandia | Nawet na twarzy Wielkiego Oświeconego gości czasem uśmiech (by joestump )

Najznakomitszym osiągnięciem okresu Sukhotai było ukazanie „kroczącego Buddy”. Wyznawcy wierzą, że tak przedstawiony schodzi on z nieba, by odwiedzić swoją matkę.

Przykładem późnego okresu omawianego stylu sztuki jest XIV-wieczny posąg Buddy z Wat Phra Si Rattana Mahatat w Phitsanulok. Odlana w brązie figura, zachwyca swymi złoceniami i spokojem emanującym z twarzy mędrca.

Postać Buddy, jakkolwiek dominująca, nie była jedynym tematem rzeźby tajskiej. W klasycznym stylu Sukhotai spotyka się także wyobrażenia hinduskich bogów Wisznu i Siwy, również wykonane w brązie.

Od około XV w. na bazie prądów i tendencji rozwiniętych w Sukhothai wytworzył się narodowy, oryginalny styl tajskiej sztuki.

Tajlandia | Budda z Phitsanulok
Tajlandia | Budda z Phitsanulok (by rocrowley )




Zainteresować Cię również mogą ...